Muziekinstrumentenmusea als brun en hulpmiddel in het eigentijdse debat
Sinds 2021 werkt Fañch Thoraval (MIM-KMKG / INCAL-UCLouvain) op het MaHiOn-project. Op basis van de collecties van het voormalige Musée Instrumental van het Koninklijk Conservatorium in Brussel onderzoekt het project de processen van verwerving, circulatie en interpretatie van niet-Europese instrumenten in de lange negentiende eeuw.
De opbouw van deze collecties was afhankelijk van een zeer groot aantal actoren (bouwers, tussenpersonen, verzamelaars) van wie respectievelijk status, belangen, muzikale culturen en denkwijzen sterk verschilden. Dus zijn de selectie, de identificatie en soms...
Sinds 2021 werkt Fañch Thoraval (MIM-KMKG / INCAL-UCLouvain) op het MaHiOn-project. Op basis van de collecties van het voormalige Musée Instrumental van het Koninklijk Conservatorium in Brussel onderzoekt het project de processen van verwerving, circulatie en interpretatie van niet-Europese instrumenten in de lange negentiende eeuw.
De opbouw van deze collecties was afhankelijk van een zeer groot aantal actoren (bouwers, tussenpersonen, verzamelaars) van wie respectievelijk status, belangen, muzikale culturen en denkwijzen sterk verschilden. Dus zijn de selectie, de identificatie en soms zelfs de bouw van instrumenten bepaald door factoren onafhankelijk van hun oorspronkelijke context. Bovendien hing het interpreteren van deze instrumenten af van fragmentarische en indirect doorgegeven informatie, van historisch gesitueerde wereldbeelden, van wetenschappelijke aspiraties of van exotische voorstellingen.
Door de studie van deze muziekinstrumenten die in de 19e eeuw naar Europa werden overgebracht, wil het MaHiOn-project niet alleen muzikale tradities documenteren die belangrijke transformaties hebben ondergaan of die zelfs zijn verdwenen. Dankzij de combinatie van archiefonderzoek, organologie en musicologie is het mogelijk een geschiedenis van internationale betrekkingen te schetsen waarin muzikale kennis wordt ontwikkeld in een krachtveld dat bestaat uit commerciële, diplomatieke, ideologische en wetenschappelijke kwesties.
Op dit moment zijn de belangrijkste resultaten van het project:
- de herevaluatie van Mahillons instrumentenclassificatie (1877) en het verband met Indische tradities en akoestiek;
- de ontdekking van een unieke 'wereldwijde' fonografische collectie (1899), ontstaan in dezelfde periode als de grote geluidsarchiefprojecten in Parijs en Wenen, maar tot vandaag verborgen gebleven;
- de ontdekking van instrumenten verzameld tijdens de Mission de Chine (1843-1845), die verdwenen ware na de terugkeer in 1846 van de agenten die in China de Franse commerciële belangen hadden vertegenwoordigd;
- de reconstructie van het Musée des échanges (vanaf 1886), een onofficiële collectie ontworpen om instrumenten met andere musea uit te wisselen.
